I Wojewódzki Zlot Młodzieży zorganizowany został przez Mazowieckie Forum PTTK i oddział PTTK w Kozienicach. – Z okazji przypadającej w tym roku setnej rocznicy odzyskania niepodległości pojawiła się inicjatywa zorganizowania takiego rajdu – mówił wiceprezes kozienickiego PTTK Mirosław Mazur. Znaczna część środków na tę imprezę pochodziła ze źródeł zewnętrznych m.in. od Enei Wytwarzanie. Dzięki temu do wzięcia udziału w obu naszych rajdach można było zaprosić ponad 500 uczestników. – Uczniowie mogli do nas dołączyć za symboliczną kwotę – mówił Mirosław Mazur.

Trasa rajdów mająca w swoich założeniach nawiązywać do 100 lat polskiej niepodległości rozpoczęła się w miejscu bezpośrednio związanym z walką o wolność ojczyzny, czyli przy Mauzoleum Legionistów w Żytkowicach.

Do Żytkowic przyjechała młodzież z ponad 30 szkół nie tylko z powiatu kozienickiego, ale całego Mazowsza. Na miejscu przywitali ich gospodarze gminy Garbatka-Letnisko, gdzie znajduje się Mauzoleum - wójt Robert Kowalczyk i sekretarz Teresa Fryszkiewicz.

- Cieszę się, że szlak niepodległości PTTK wiedzie przez gminę Garbatka-Letnisko i to miejsce. Mauzoleum pod którym teraz się znajdujemy powstało w 1933 roku i właściwie nie zmieniło się od tamtej pory z tym wyjątkiem, że w 2014 dzięki staraniom Gminy zostało odrestaurowane – mówił Robert Kowalczyk. Wójt skorzystał z okazji i zaprosił wszystkich na obchody 104 rocznicy Bitwy pod Laskami i Anielinem, które odbędą się 14 października. 

Bitwa trzech marszałków

O Mauzoleum opowiedział zebranym Krzysztof Zając z Kozienickiego Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych. – To właśnie w tym miejscu, ponad 100 lat temu Legiony Polskie złożone z młodych osób, niewiele starszych od was stoczyły jedną z wielu walk o wolność ojczyzny – mówił do uczniów Krzysztof Zając. Jak mogliśmy dowiedzieć się z tej krótkiej lekcji historii, Bitwa pod Anielinem i Laskami rozegrała się w październiku 1914 roku  i była jednym z elementów większej operacji iwanogrodzko-warszawskiej (dęblińsko-warszawskiej). Na tych terenach zacięte boje toczyły sprzymierzone armie niemieckie i austrowęgierskie przeciwko armii rosyjskiej. W bitwie brały udział również Legiony Polskie, które choć były polską formacją to działały pod auspicjami Austrowęgier. Omawiana bitwa była również bardzo krwawa, bo zginęło w niej ponad 200 Legionistów. Warto również wspomnieć, że w Bitwie pod Laskami i Anielinem brało udział trzech przyszłych marszałków Polski: Józef Piłsudski, Edward Rydz Śmigły i Michał Rola-Żymierski. Mauzoleum w Żytkowicach powstało by upamiętnić tych, którzy w tym miejscu oddali życie za wolność, a jego otwarciu w 15 rocznicę odzyskania niepodległości, czyli 1933 roku towarzyszyły wielkie uroczystości państwowe.

Z Żytkowic uczestnicy ruszyli w 8 kilometrową trasę do Królewskich Źródeł, gdzie odbyło się podsumowanie rajdu, w tym konkursy: krajoznawczy, historyczny, a także z wiedzy o Elektrowni Kozienice z nagrodami od Enei Wytwarzanie.

O dodatkową oprawę zadbali przedstawiciele 22. Pułku Ułanów Podkarpackich w Garbatce-Letnisko z dowódcą Pawłem Kibilem.