Nowa ustawa o publicznym transporcie zbiorowym wprowadziła zmianę dotychczasowego sposobu funkcjonowania i organizowania przewozów pasażerów.  Zorganizowanie przewozu osób, niezbędnego z punktu widzenia ogólnego interesu społecznego, będzie leżało w gestii tzw. „organizatora” publicznego transportu zbiorowego - jednostki samorządu terytorialnego lub ministra transportu.  W pozostałym zakresie przewóz osób będzie wykonywany przez przewoźników komercyjnych i ma funkcjonować na zasadach rynkowych.

- Nowe przepisy wprowadzają także pojęcie „operatora publicznego transportu zbiorowego”.  Może nim być samorządowy zakład budżetowy lub przedsiębiorca uprawniony do świadczenia usług przewozowych na podstawie zawartej z organizatorem umowy – tłumaczył Czesław Warsewicz, prezes firmy opracowującej plan dla powiatu radomskiego.

Do podstawowych zadań organizatora należy planowanie rozwoju transportu oraz organizowanie sieci komunikacyjnej i zarządzanie nią, a także   przygotowanie planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego.  Decydującym kryterium na etapie przygotowania planu przez gminy i powiaty, a potem jego realizacji jest liczba mieszkańców.

Proces opracowania takich dokumentów ma charakter hierarchiczny, tzn. że w pierwszej kolejności plan jest opracowywany przez ministra transportu, następnie przez marszałka danego województwa i w dalszej kolejności przez starostów, wójtów i burmistrzów oraz prezydentów miast.  

Dokument sporządzony dla naszego powiatu będzie zawierał m.in. charakterystykę obszaru, określenie sieci komunikacyjnej, środków transportu  czy finansowanie usług przewozowych. Znajdą się tam również zasady organizacji ruchu przewozów oraz system informacji dla pasażera.

- Opracowanie musi uwzględniać także stan zagospodarowania przestrzennego, sytuację społeczno – gospodarczą, wpływ transportu na środowisko oraz strategię rozwoju rynku przewozów pasażerskich, do czego niezbędna jest współpraca pomiędzy starostwem i gminami – mówił  gospodarz spotkania, wicestarosta Waldemar Trelka.  

Kolejnym obowiązkiem jaki na „organizatora” nakłada ustawa, jest m.in.: określenie przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz ustalenie stawek opłat za korzystanie z nich.

Jak zaznaczyła naczelnik Wydziału Komunikacji Danuta Ulikowska, Rady Gmin są na etapie ustalania stawek, które według ustawy określone są na poziomie 0,05 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym oraz 1 zł za zatrzymanie na dworcu. Wysokość opłat będzie ulegać zmianie w stopniu odpowiadającym planowanemu średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych wskazanym w ustawie budżetowej na dany rok.