Niedzielną inscenizację historyczną można zobaczyć na video tylko w Pionki24TV TUTAJ

PATRIOTYCZNA HOMILIA

Pierwszą częścią niedzielnych uroczystości była msza święta polowa przy pomniku Gloria Victis na ulicy Zwoleńskiej. To właśnie tam w 1944 roku rozstrzelano dziesięciu partyzantów Armii Krajowej.

Nabożeństwu przewodniczył proboszcz parafii Świętej Barbary w Pionkach, Stanisław Bujnowski. W mszy świętej wzięły licznie udział poczty sztandarowe szkół, organizacji kombatanckich, zakładów pracy, urzędów i stowarzyszeń.

- Dzisiejszą mszą świętą i modlitwą spłacamy dług wdzięczności wobec zamordowanych partyzantów – mówił w homilii ksiądz kanonik Bogdana Przysucha z Ostrowca, związany ze środowiskiem kombatanckim Armii Krajowej.

PARTYZANCI ZAATAKOWALI

Tego samego dnia, po godzinie 17 mieszkańcy Pionek mogli uczestniczyć w żywej lekcji historii. Przed bramą główną dawnych zakładów zbrojeniowych Pronit na ulicy Zakładowej odtworzono wydarzenia sprzed 69 lat.

W lutym 1944 roku partyzanci Armii Krajowej zaatakowali wartownię wytwórni prochu i chcieli odbić jednego ze swoich kolegów. Akcja zakończyła się niepowodzeniem. W jej efekcie rozstrzelano dziesięciu partyzantów. Pomnik poświęcony ich pamięci stoi w Pionkach przy ulicy Zakładowej.

Rekonstrukcję historyczną pod nazwą „Atak na Wytwórnię Prochu – 1944 rok Pulverfabrik Pionki” przedstawił Patrol Rekonstrukcji Historycznej „Puszcza” Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej.

Historia! Pod koniec lutego 1944 roku komenda obwodu kozienickiego Armii Krajowej podjęła decyzję o przeprowadzeniu ataku na wartownię Wytwórni Prochu - u zbiegu ulic Zakładowej i Radomskiej. Do akcji wyznaczono specjalną grupę dywersyjną.

Mimo starannie opracowanego planu, atak zakończył się niepowodzeniem. Podczas strzelaniny poległ jeden z członków grupy dywersyjnej pseudonim "Orzeł", a Adaś Guzal "Jarema" otrzymał postrzał w głowę. Ranny partyzant ukrywał się w Augustowie a następnie na Wygwizdowie w mieszkaniu Józefa Marka pseudonim "Kier". Miejsce pobytu "Jaremy" zdradził kolaborant i Niemcy aresztowali zaskoczonych mieszkańców.

Po kilku tygodniowych przesłuchaniach i torturach w radomskim gestapo wraz z innymi dziewięcioma partyzantami AK został skazany na śmierć. 22 kwietnia 1944 roku w Pionkach przy obecnej ulicy Zwoleńskiej odbyła się publiczna egzekucja rozstrzelania partyzantów, w tym Adasia Guzala.

Nazwiska wszystkich partyzantów wyryte są na frontowej tablicy pomnika Gloria Victis. W 1944 roku swoje życie za Ojczyznę oddali: Władysław Baran, Jan Cieślik, Adam Guzal "Jarema", Józef Marek "Kier", Mieczysław Marzysz, Stanisław Podolski, Stanisław Połeć "Cichy", Władysław Rybka, Stefan Sztuka, Jan Wrona.